Sokołówka, Nowy Wielisław w ramionach Polanicy-Zdroju

     W roku 2023 mija 50 lat od chwili, kiedy Polanica-Zdrój objęła swymi ramionami dotychczasowe wsie Sokołówkę oraz Nowy Wielisław, a tak po prostu od czasu, kiedy zostały one włączone w obręb miasta. Jeszcze nie tak dawno tor linii kolejowej wyznaczał granice „innego świata", zaś wiadukt nad ulicą Warszawską stanowił bramę do niego. Tym „innym światem" były właśnie Sokołówka i Nowy Wielisław, odmiennie postrzegane przez mieszkańców renomowanego polanickiego uzdrowiska. Dzisiaj wszystkie tutejsze granice administracyjne uległy zatarciu, nie istnieją. Jest jedna Polanica-Zdrój i jej mieszkańcy.

     Nie ukrywam, że Sokołówkę (nie zapominając też o Nowym Wielisławiu) darzę szczególnym sentymentem. Tutaj się urodziłem, wychowałem i spędziłem większą część swojej dotychczasowej dorosłości. Jako burmistrz Polanicy-Zdroju z satysfakcją obserwuję, ale też i biorę czynny udział w nieustannym, intensywnym rozwoju jej młodszego rodzeństwa. Olbrzymia w tym zasługa mieszkańców Sokolówki i Nowego Wielisławia, zarówno tych rodzimych, jak i tych, którzy osiedlili się tutaj w ostatnich latach. To ich „mała ojczyzna".

     Ale by utożsamiać się ze swoją „małą ojczyzną" nie wystarczy jedynie teraźniejszość. Nikt bowiem nie może wiedzieć, jaka będzie jego przyszłość bez spojrzenia we własną przeszłość. To spojrzenie ułatwia Zbigniew Franczukowski w prezentowanych Państwu opowieściach ilustrowanych nie tylko bogactwem archiwalnych fotografii, ale również szeregiem znakomitych zdjęć współczesnych. Niewątpliwie ciekawość także i przyjezdnych, kuracjuszy oraz turystów wzbudzą zapierające dech w piersiach legendy, opisy wszelakich atrakcji, kilka miejscowych przepisów kulinarnyćh, a także propozycje wycieczek pieszych i eskapad rowerowych po Sokołówce i Nowym Wielisławiu oraz ich najbliższych okolicach.

     Zapewniam, że to pasjonująca lektura!

Mateusz Jellin Burmistrz Polanicy-Zdroju

Spis treści:

Polanica-Zdrój miejsce inne niż wszystkie
Słów kilka o bohaterach naszych opowieści
   Nowy Wielisław – brama do Polanicy-Zdroju
   Sokołówka – małe okno na szeroki świat

Obraz dziejów, współczesnością przeplatany
opowieść 1. — O kapliczce od zarazy i kaplicy św. Antoniego
opowieść 2. — O szkole ludowej, „Edukatorze" i muzykantach
opowieść 3. — O tartakach, „geesie" i przedsiębiorcach
opowieść 4. — O gościńcach za wiaduktem i słynnym pisarzu
opowieść 5. — O dyliżansach i pociągach
opowieść 6. — O domach i domkach oraz kwaterach i ośrodkach z „epoki"
opowieść 7. — O pięknych kryształach i willi „Stefana"
opowieść 8. — O przedszkolu i tajemnicy Grażynki
opowieść 9. — O młyńskich kamieniach i rzemieślnikach-filozofach
opowieść 10. — O góralach z Sokołówki, gwarze i książce kucharskiej
opowieść 11. — O smacznym leśnym kamieniu
opowieść 12. — O słynnej gospodzie, Pokrzywnie i harcerzach
opowieść 13. — O Jaśku-Ptaśku i lesie pełnym ciekawostek
opowieść 14. — O zajeździe z orkiestrą i klasztorze z sanktuarium
opowieść 15. — O nowoczesnej w formie świątyni
opowieść 16. — O życiodajnych wodach
opowieść 17. — O pstrągach, rakach i wodnych unikatach
opowieść 18. — O królestwie lasów Zdroje i jego mieszkańcach

Wycieczki z plecakiem na ramionach pieszo lub rowerem
   wycieczka 1. - pieszo lub rowerem południową częścią szlaku turystycznego Via Polanica ze wszystkimi kapliczkami i krzyżami przydrożnymi w tej części Polanicy-Zdroju
   wycieczka 2. - pieszo południową częścią Szlaku Serduszkowego, a na niej staw, w którym niegdyś pływały pstrągi, malowniczy Piekielny Labirynt, ruiny Fortu Fryderyka, miejsce „śmiałego skoku Ponzla”, piękne widoki z Kamiennej Góry oraz klasztor Chrystusa Króla z etnograficznym Muzeum Misyjnym
   wycieczka 3. - pieszo za znakami zielonymi, na spotkanie z różą kłodzką, bulderami i parą cesarską
   wycieczka 4. - pieszo za znakami żółtymi Wredą na Łomnicką Równię
   wycieczka 5. - rowerem „straszną" trasą czerwoną, gdzie czekają tajemniczy Malepartus, Strażnik Wieczności oraz Droga Wielkiego Strachu
   wycieczka 6. - rowerem fragmentem zielonej trasy ER-8, odwiedzając po drodze główne miejsca sakralne Sokołówki
   wycieczka 7. - trekkingowo i niemal wyczynowo rowerem trasą żółtą

Mały alfabet Wielkich Postaci
Leon Birkholc - sportowiec, olimpijczyk i zakonnik
Arnold Busch - niemiecki malarz i grafik
Jan Franczuk - taternik, alpinista i himalaista
Heinrich Lauterbach - niemiecki architekt
Alojzy Milka - fotografik i dokumentalista Polanicy-Zdroju
Józef Milka - fotografik, filmowiec i twórca festiwalu „Pol-8"
Hermann Stehr - niemiecki nauczyciel i pisarz
Włodzimierz Zimoląg - zakonnik, człowiek legenda

Podstawowa literatura i źródła

Zbigniew Franczukowski: "Sokołówka, Nowy Wielisław w ramionach Polanicy-Zdroju". Wydawnictwo Press Forum, Polanica-Zdrój 2023, wydanie 1. Okładka twarda, zdobiona, format 22,5 x 22,5 cm, stron 228, liczne kolorowe i czarno-białe ilustracje, współczesne i archiwalne