Nysa. Opowieści i obrazy

    Żadne miasto śląskie nie jest może tak fascynujące jak Nysa: typowo katolickie, zwłaszcza jako własność biskupów wrocławskich i jako stolica księstwa nyskiego, jako pruska twierdza od 1741 r., która warunkowała życie miejskie do 1889 r., jako nowoczesne miasto rozwijające się dynamicznie po I wojnie światowej i ważny ośrodek życia religijnego.

     Tragedia narodowego socjalizmu i wojna położyły kres niemieckiej historii miasta, doprowadziły do wymiany ludności i zmiany urbanistycznego wizerunku, do zniszczenia wielu zabytków, a także do powstania nowych form życia kulturalnego, społecznego i gospodarczego. […]

     Kultura i pamięć tego wielokrotnie niszczonego miasta, którego ludność została niegdyś całkowicie wymieniona etnicznie, wymaga postawienia pewnych pytań i sformułowania […] kilku sugestii, które wykraczają poza ramy dyskursu o (niemieckiej lub polskiej) tożsamości narodowej, tworząc tym samym podstawę dla produktywnego przyswajania dawnych, tzn. niemieckich, tradycji.

Fragment Wstępu

Spis treści

Wstęp

Miasto jako całość. Przemiany obrazów historycznych
   Kroniki Nysy wczesnej nowożytności
   Opisy miasta Nysy autorstwa Matthiasa Meriana i Friedricha Bernharda Wernera
Historiografia Oświecenia
   Friedrich Albert Zimmermann: O Nysie Historia miasta
   Johann Gottlieb Schummel: Podróż przez Śląsk w lipcu i sierpniu 1791 roku
Miasto przestaje być twierdzą
   Carl Vollrath: Ze Śląskiego Rzymu
   Max Herrmann-Neisse: Spacer wałami nad Nysą
Nysa w Trzeciej Rzeszy
   Alfred Jahn: Osadnicy
   Maria Dalisch: Ring im Deutschen Osten (Rynek na niemieckim Wschodzie)
   Alfred Jahn: Dach św. Jakuba
   Alfred Jahn: Na klatce schodowej budynku sądu
   Luise Meineck-Crull: Nocna wizja
Nysa naukowo
   Bernhard Ruffert: Nazwy nyskich ulic
Rany tego nieszczęśliwego miasta
   Nysa jako pruska twierdza i miasto garnizonowe
     G…
     Oblężenie Nysy
   Klęska powodzi
     Klemens Lorenz: Największe powodzie Nysy w dawnych czasach
Wydarzenia
   Egzekucja księcia Mikołaja II opolskiego w Nysie w roku 1497
     Franz Jung: Szalony Mikołaj
   Spotkanie Fryderyka II z cesarzem Józefem II
     Colmar Grühnagen: Spotkanie z cesarzem Józefem w Nysie
     Karl Wilhelm Ramler: Do rzymskiego cesarza Józefa II
   Przed rewolucją marcową 1848 r. w Nysie
     Niemiecka rewolucja w świetle „Oberschlesischer Bürgerfreund”
     Bernhard Ruffert: Maślana burda w Nysie w 1848 roku
   Doktora Theodora Paura zmagania o rozum
     Friedrich von Sallet
     Theodor Paur: Przedmowa biograficzna
     Friedrich von Sallet: Ja i Ojciec to Jednia
     NN: Walka o tablicę pamiątkową
Miejsca
   Cudowne obrazy
     Maria wśród róż
     Maryjny obraz łaski
   Cmentarze nyskie
     Juliane Karwath: Na cmentarzu francuskim
     Grób Eichendorffa. Trzy wymiary
     Therese Chromik: Na pomnik Eichendorffa
     Przy grobie Josepha von Eichendorffa
     Miłość
     Eichendorff jako nyskie miejsce pamięci
   Eichendorff w kontekście rozwoju kultury mieszczańskiej w Nysie II połowy XIX stulecia
     Philo vom Walde: Na odsłonięcie pomnika Eichendorffa
     Alfons Nowack: Ostatnie dni życia Josepha i Aloysii von Eichendorffów
     Mowa pogrzebowa kapłana Hertleina wygłoszona w trakcie pogrzebu Eichendorffa
     Nieopublikowana powieść o Eichendorffie
     Monika Mańczyk-Krygiel: Juliane Karwath
   Okres narodowego socjalizmu. Powstanie, struktura i rola Niemieckiego Muzeum Eichendorffa
     Bruno G. Tschierschke: Nyski dom Eichendorffa. Wspomnienie czasów fryderycjańskich
     Bruno G. Tschierschke: Jak wygląda Niemieckie Muzeum Eichendorffa?
     A poeci?
     Arthur Silbergleit
Teatr w Nysie
   Okres osiadłych zespołów teatralnych
   Trupa Vogta
   Reder i Grossmann
   Bonnot
   Ernst Lobe
   Budowa nowego teatru
   Teatr letni
   Zespoły w nowym teatrze
   Józef Keller
   Bredow
   Gustav Bangerow zwany Fernau
   Schiemang
   Ernst Georgi
   Reinhard Goeschke
   Zespoły operowe
Opowieści i baśnie miasta Nysy
   Philo vom Walde
   Nyskie legendy i baśnie
   Taniec śmierci w Nysie
Literatura i Nysa
   Literatura niemiecka – literatura powszechna?
     Angelus Silesius (Johannes Scheffler, 1624–1677)
     Walter Nigg, Angelus Silesius (1624–1677): Piewca mądrości mistycznej
     Anette von Droste-Hülshoff: Za Aniołem Ślązakiem
     Johann Peter Hebel (1760–1826): Huzar w Nysie (1809)
     Joseph von Eichendorff (1788–1857): Niegdyś przeżyłem
     Szlachta i rewolucja
     Halle i Heidelberg
     Max Herrmann i jego ojczyzna
     Sonet (Cajetann Schaltermann)
     Powrót ojczyzny
     Gdyż byłem niegdyś niemieckim poetą
     Eichendorff
     Franz Jung Spuścizna. O moich pracach literackich

Załącznik biograficzny
Skróty stosowane w części biograficznej
Spis ilustracji
Konkordancja nazw miejscowych
Indeks nazwisk

[red] Beata Giblak, Wojciech Kunicki: "Nysa. Opowieści i obrazy". Oficyna Wydawnicza Atut, Wrocław - Nysa 2025. Okładka twarda, format 17 x 24,5 cm, stron 388, czarno-białe i kolorowe ilustracje